Profile

Dé basis voor het basisonderwijs

Columns
16/04/2024
Leestijd 2-3 minuten
Geschreven door Naomi Smits

Kennis is macht

‘Nou, dat is potverdikke veel werk geweest! Maar wat is dit geweldig om te zien!’ De vader van Sep kijkt ons aan. ‘Ja,’ beaamt mijn duo glimlachend, ‘dat klopt als een bus.’ We hebben zojuist de afsluiting van ons thema “Recht op leven – De Mondige Meute” gehad en alle ouders van onze groep 8 zijn diep onder de indruk.

Save the children

Ook wij zijn beretrots op onze leerlingen. In vijf weken tijd hebben wij ze ondergedompeld in de machtsverschuivingen in ons land door de eeuwen heen. Van de jagers en verzamelaars tot Maria van Bourgondië en Willem V, van Hugo de Groot tot Thorbecke en Aletta Jacobs … zelfs de Spice Girls passeerden de revue toen we de derde feministische golf aan onze zevende- en achtstegroepers uitlegden. Er is heel veel gelezen, er zijn uitgebreide aantekeningen gemaakt en er is een ambitieuze kennismuur gebouwd. Kennis is macht, en bij dit thema hebben we dit dan ook erg letterlijk genomen.

De laatste tijd wordt er veel gezegd en geschreven over thematisch onderwijs. En terecht. Want hoe gaaf is het om als leerkracht eigenaar te zijn van de lesstof! Om zelf lessen wereldoriëntatie in combinatie met lees- en schrijfonderwijs te ontwerpen waarin kennisoverdracht vanuit rijke teksten centraal staat! Hoe gaaf is het dat mijn leerlingen de samenhang tussen de verschillende vakgebieden sneller zien en net zo enthousiast zijn als ik wanneer we door de tijd reizen of de aarde inspecteren! Daardoor wordt mijn drive alsmaar groter om het niveau van de lessen keer op keer te upgraden.
Als lezende leerkracht kan ik natuurlijk niet anders dan euforisch zijn over thematisch onderwijs; kennis van de wereld is een van de pijlers van goed leesonderwijs. Hoe meer kennis je hebt, hoe machtiger je bent als het gaat om teksten beter te begrijpen en nieuwe kennis vast te plakken op dat wat je al weet of eerder hebt geleerd. Zelfs als het over Mel B. en co gaat. Knowledge is (girl)power!

Het is dus een hoopvolle trend dat steeds meer scholen de uitdaging aangaan om de voorgekauwde methodes wereldoriëntatie (vaak arm aan teksten en summier aan informatie) en begrijpend lezen (weg ermee) links te laten liggen. En het is ook een geruststellende gedachte dat er uitgevers bezig zijn meer kennis en wetenswaardigheden in (nieuwe) methodes aan te brengen. Niet iedere school durft het namelijk al aan om volledig los te laten.
Onze school gelukkig wel. En als we al die opgedane kennis tot slot verwerken in bijvoorbeeld een muurkrant, kunstwerk, magazine, of – zoals nu – in een door de leerlingen zelfgeschreven en voor een greenscreen gefilmd tv-journaal, dan kunnen we niks anders concluderen dat onze leerlingen ongelooflijk veel hebben geleerd. En dat ze de wereld weer een stuk beter begrijpen.

‘Mijn langetermijngeheugen zit bomvol macht en grondwetten!’ roept Sep enthousiast. Lis raakt niet uitgepraat over het vrouwenkiesrecht en zodra het Nederlands elftal moet voetballen, zal Jason herinnerd worden waarom we oranje kleding dragen. Als de ouders naar huis zijn, blikken we samen terug op de lessen. Ook groep 8 is terecht trots op wat ze hebben bereikt. Het was inderdaad potverdikke veel werk, maar dat we met z’n allen reikhalzend uitkijken naar het volgende thema zegt meer dan genoeg.

Naomi Smits