Profile

Dé basis voor het basisonderwijs

Columns
17/10/2023
Leestijd 2 minuten
Geschreven door Mark van der Pol

Pedagogische sensitiviteit

Je moet goed voorbereid zijn om de taak die je hebt, om de opdracht die je krijgt, om de belofte aan je kinderen goed uit te voeren. Daarvoor is kennis nodig. Kennis van onderwijs, kennis van leren, kennis van lesgeven. Weten wat werkt, waarom het werkt, hoe het werkt. Het is zó belangrijk. Ik zie steeds vaker dat nieuwe kennis, nieuwe inzichten, boeken en vakliteratuur aanwezig zijn en worden ingezet. Maar wat doe je met die kennis?

Save the children

Afgelopen week was ik op een school, waar het even niet lekker loopt. Iedereen werkt keihard, maar de rode draad is zoek, de opbrengsten vallen tegen en goed zicht op de ontwikkelingen van de kinderen is er niet. Er zijn goed en theoretisch opgeleide leerkrachten, de boekenkast staat vol, er zijn experts binnen de school. Alle kennis ten spijt, het lukt ze niet om alle kinderen goed aan het leren te krijgen en opbrengsten te realiseren die verwacht mogen worden. Ik zie ook dat werkwijzen en instrumenten heel star worden ingezet. Met de gedachte dat wanneer je iets als EDI inzet, dat het goed gaat. Als Haarlemmer olie. Dat je vijf keer per dag een ‘EDI-les’ moet geven; dat wanneer je beurtstokjes gebruikt, de kinderen meer gaan leren. Maar hoe lang duurt een korte lesafsluiting? Hoe ga je om met kinderen die de kont tegen de krib gooien? Ik zie leerkrachten die heel netjes alle stappen doen, maar weinig zicht hebben op wat het de kinderen brengt.

In de middenbouw op een andere school gaat een leerling door het lint. Hij luistert niet en als de leerkracht hem sommeert zijn spullen te pakken, loopt hij weg. Pure frustratie en onmacht. De oplossing waar ze voor kiezen: wandelen met de conciërge en helpen met koffie zetten. Die conciërge is niet geschoold in pedagogiek, maar hij kan het als de beste. Praten en voor je uit kijken; zien en gezien worden, zonder dat je elkaar aankijkt. Zonder theorie, maar met heel veel gevoel.

Kennis en theorie zijn essentieel, maar daar komt bij dat je weet wat je ermee moet doen. Bij jouw kinderen, in jouw groep. Zorg daarom voor een goed gevulde rugzak met kennis, theorie, instrumenten en werkwijzen. Weten wat werkt. En vooral weten wanneer je wat en waarom inzet. Je leert niet alles uit een boek. Aanvoelen, inleven, pedagogische sensitiviteit.

Mark van der Pol