Profile

Dé basis voor het basisonderwijs

Taal
19/05/2022
Leestijd 3-4 minuten
Geschreven door Marieke Baselmans

Boeken proeven

In het handboek 'Lezen was nog nooit zo leuk!' van Li Lefébure, uitgegeven door Clavis, staat een activiteit om de leessmaak van de kinderen te ontwikkelen: het boekenrestaurant.

Save the children

Organiseer zelf een boekenrestaurant. Daarvoor heb je nodig: tien tot twintig boeken meer dan het aantal kinderen in de groep. Zorg voor diverse genres. Maak groepjes van vier, vijf of zes tafeltjes en leg daar evenveel of meer boeken op. Dek de tafels met de menukaart, een potlood en een gum. Laat de kinderen één boek uit de stapel trekken en het boek ‘proeven’: de titel lezen, de cover bestuderen, een paar bladzijden lezen. Dit eerste boek is het voorgerecht. Op de menukaart noteren de leerlingen wat ze van het boek vinden. Daarna wordt het tweede boek gekozen, het hoofdgerecht. En vervolgens het derde boek: het nagerecht. Bespreek met de kinderen: heb je een boek geproefd dat ‘lekker’ was, maar waarvan je dat vooraf niet verwacht had? Waren er boeken bij die je zelf niet ‘lekker’ vond, maar waarvan je denkt dat een ander kind het wel lust?

In de praktijk
Joyce Janssen, leerkracht van groep 5 op basisschool De Loft in Sittard, dekte tafels met een tafelkleed en zette daarop een aantal boeken rechtop neer. Elke leerling kreeg de bijbehorende menukaart. Na elke gang mocht er gewisseld worden van boek en plek. Bij het voor- en nagerecht mochten ze vijf minuten proeven en bij het hoofdgerecht tien minuten (met behulp van een zandloper). Na het eten, zaten de kinderen weer in hun eigen groepje en mochten ze erover vertellen tegen elkaar.

Janssen: ‘Ik vind het een leuke manier voor kinderen om met andere boeken in aanraking te komen. Ik zag dat sommige kinderen een boek pakten dat ze normaal niet zo snel zouden uitkiezen. Als ze een boek uit de bieb kiezen, hebben ze niet zoveel tijd om te ‘proeven’ en een boek wat geleend is, mogen ze niet zomaar terugleggen. Kinderen kregen uitgebreid de tijd om een boek te testen en kunnen zo betere keuzes maken als ze een boek mogen uitzoeken in de bieb. Na afloop wilden veel kinderen één van de ‘geproefde’ boeken in het laatje houden om te lezen. Ik was blij om te zien dat de activiteit zo’n succes was.’

Laat kinderen één boek uit de stapel trekken en het boek ‘proeven’: de titel lezen, de cover bestuderen, een paar bladzijden lezen

Ook de leerlingen vertellen: Jazmae: ‘Ik vind het een heel leuke activiteit.’ Ze heeft nog wel een tip voor het formulier: ‘Laat ook de schrijver en tekenaar erbij schrijven.’ Samuel vond het er leuk uitzien met dat tafelkleed en de boeken erop. Als tip geeft hij mee om sfeerlichtjes toe te voegen. Selma: ‘Ik koos een jongensboek, dat zou ik anders niet zo snel pakken. Toen ik het las, was het toch wel leuk.’

Jazmae: ‘Ik had Handboek voor superhelden. Ik dacht dat het niet zo leuk was, maar toen wilde ik het zelfs graag houden.’ Samuel: ‘Ik had De gemene moord op Muggemietje. Ik kijk meestal of ik het boek leuk vind aan de voorkant. Ik kijk er ook in of het leuk is. Het was echt grappig.’ Jazmae: ‘Ik keek mee. Het laatste rijmpje moest je omgedraaid lezen, dat was echt leuk.’ Bij het nabespreken ging het eerst even mis, vertellen de leerlingen. Omdat iedereen wilde beginnen. Maar ze zijn toch allemaal aan de beurt geweest. Ze deden het op volgorde van lengte, dat ging goed.

Boekenserie als aanrader
Geheim agent Max is het vierde deel in de serie van Manon Sikkel en viel het beste in de smaak bij de kinderen. Het is zomer en alle vrienden van Max zijn met vakantie. Zelfs zijn oma is weg. Ze is geheim agent en is naar Zuid-Amerika voor een Zeer Geheime Missie. Ze krijgt daarbij hulp van een andere geheim agent, Faisel. Max heeft beloofd Faisels moestuin water te geven. Bij het tuinhuisje ontmoet hij robot Gember. De serie is een aanrader voor leerlingen vanaf groep 5. Om voor te lezen aan je groep, maar ook om door de leerlingen zelf te lezen. De boeken zijn niet al te dik, dus de niet zo fervente lezer wordt niet afgeschrikt. Ook fijne grote letters en de bladzijden hebben een grote witte bladspiegel. En Manon weeft door haar verhalen spelenderwijs het thema diversiteit. Zo zegt Vesper, het zusje van Max, dat ze later zeerover, juf of minister wordt. En haar broer wil nagelstylist of geheim agent worden, net zoals zijn oma.
Meer leestips voor boekproeven zijn te vinden in het kader hieronder.

2 leestips
John Kelly, De Monsterdokter. Het Magische Slijmmedicijn (Moon, 2021)
De Monsterdokter en haar leerling-assistent Appie helpen monsters en reuzen om van puisten zo groot als een opgeblazen skippybal af te komen. Het medicijn Miracol wordt voor allerlei onbehandelbare monsterkwalen, zoals dwangloer en prietpraat, gebruikt. Maar helaas zijn er nare bijwerkingen. Sterker nog, het is veel te gevaarlijk om op de markt te brengen. Een grappig boek waarbij wetenschap overwint boven tovenarij.

Pippa Curnick, Indigo de Wilde en de Monsterpost (Luitingh-Sijthoff, 2021)
In dit boek is Indigo de Wilde de hoofdpersoon, die in het geheim op magische wezens past. Het huis is een toevluchtsoord voor wezens die uit de groep verstoten zijn, vanwege een verkeerde kleur, afmetingen of vorm. Sommigen hebben geen ouders meer. Maar allemaal hebben ze liefde en verzorging nodig. Dit gaat goed totdat haar ouders een nieuw monsterpakket opsturen. Helaas ontbreekt een gedeelte van de brief met de beschrijving hoe je dit harige wezens te eten geeft om onrustig gedrag te voorkomen. En dan ontstaat er complete chaos. Een origineel verhaal dat de fantasie van kinderen aanwakkert.