Profile

Dé basis voor het basisonderwijs

Columns
01/04/2025
Leestijd 2-3 minuten
Geschreven door Daisy Mertens

Spreek je uit!

‘Juf, mag ik een ander boek? Ik vind dit boek saai.’ Amir kijkt me gefrustreerd aan. Zijn leesboek Vanaf hier kun je de hele wereld zien ligt open op tafel en hij bladert er wat moedeloos doorheen. ‘Ik snap niet goed waar het over gaat’. ‘Wat goed dat je dat aangeeft, Amir!’, complimenteer ik hem voor zijn moed om dit te bespreken.

Vaak moedigen we leerlingen aan om te zeggen wat ze nodig hebben. Maar doen we dat als leerkrachten eigenlijk ook genoeg? Wordt er zonder overleg een professionaliseringstraject ingekocht, werkt een beleidsplan niet of sluit een aanpak niet aan? In plaats van het bespreekbaar te maken, passen we ons aan, laten we het gebeuren of mopperen we hooguit wat in de wandelgangen.

Pas hoorde ik een collega verzuchten dat er een nieuw beleidsplan zonder inspraak van leerkrachten was bedacht. Ik vroeg hem of hij er al iets mee had gedaan. ‘Wat kan ik ermee?’, was zijn antwoord. Als we willen dat onderwijs(beleid) beter wordt, moeten we zelf het voortouw nemen. Niet alleen signaleren wat niet werkt, maar ook de professionele dialoog aangaan en veranderingen voorstellen.

Doordat Amir aangaf aan wat hij nodig had, konden we samen een oplossing vinden. Ik besloot hem geen ander boek te laten kiezen, maar de tijd te nemen om samen te lezen en praten. ‘Ik ben nu wel echt heel nieuwsgierig voor wie de brief is die Deetje gevonden heeft, juf’.

We verwachten eigenaarschap van leerlingen. Dan moeten wij het goede voorbeeld geven

We verwachten dat leerlingen eigenaarschap tonen en zichzelf uitspreken. Moeten we dan niet zelf het goede voorbeeld geven? Niet afwachten, maar actief in dialoog over ons onderwijs. Uit onze schulp kruipen en op de juiste momenten het gesprek aangaan. Onze expertise en inzichten vanuit de onderwijspraktijk zijn waardevol en moeten gehoord worden.

Dit vraagt natuurlijk niet alleen iets van ons als leerkrachten. Dus hierbij ook een oproep aan alle schoolleiders en bestuurders: jullie spelen een cruciale rol in het creëren van een professionele cultuur waarin dialoog en inspraak mogelijk zijn. Ook is het belangrijk dat er een structuur is die ons als leerkrachten niet alleen stimuleert, maar ook faciliteert om onze stem te laten horen. Tijd en ruimte voor overleg en waardering van de expertise van leerkrachten zijn essentieel. Als we samen optrekken, kunnen we kwalitatief goed onderwijs waarmaken. Want dat ontstaat niet door af te wachten, maar door in gesprek te gaan en samen verantwoordelijkheid te nemen.

Daisy Mertens startte in oktober 2024 een Taalschool voor nieuwkomers. In 2016 was ze Leraar van het Jaar en in 2019 finalist voor de Global Teacher Prize. Daarnaast is ze lid van de Onderwijsraad en van de Nederlandse Unesco Commissie.